Pastel to technika malarska oraz środek rysunkowy i malarski w formie kolorowego sztyftu, dzięki któremu możliwe jest sprawne nakładanie barwnika na podłoże. Nazwa pochodzi od włoskiego określenia na ciasto (pasta). Koncepcja ta w sztuce zaczęła być stosowana w dziełach europejskich z końcem XV wieku, rozwinęła się w XVII, by w wieku XVIII zyskać szczyt popularności, szczególnie wśród artystów wyspecjalizowanych w portretach. Ponowne duże zainteresowanie tą techniką datuje się na przełom XIX i XX wieku.
Rodzaje pasteli
- Pastele olejne to miękkie pałeczki na bazie pigmentów i olejów. Polecane do stosowania na papierze, kartonie i płótnie. Ich kolory bardzo dobrze mieszają się między sobą, zwłaszcza przy użyciu minimalnej ilości terpentyny lub oleju lnianego. Największym uznaniem wśród zawodowców cieszą się pastele olejne Sennelier
- Pastele suche to krucha i miękka konsystencja na bazie kredy, pigmentu i spoiwa. Bardzo łatwo dają się rozprowadzać ale są bardzo delikatne. Mogą być okrągłe lub kwadratowe, miękkie lub twarde.
Sposób malowania
Najogólniej możemy stwierdzić, iż technika ta łączy w sobie cechy malarstwa i rysunku. Pastele nanosi się na różne podłoża zależności jaka to pastela, sucha czy olejna. Użyć można między innymi papieru, płótna, a nawet kartonu czy pergaminu. Pastel wcierany jest w odpowiednie podłoże malarskie, jednak nie wnika w nie pozostając na powierzchni. Dlatego prace wykonane w tej technice są bardzo podatne na uszkodzenia mechaniczne. Aby temu zapobiec używamy utrwalaczy, tak zwanych fiksatyw. Musimy stosować je wyjątkowo ostrożnie, gdyż zmieniają nasilenie barw, będące podstawowym walorem tej techniki malarskiej. Ponadto pastele są niezwykle odporne na działanie czasu. Wykonane nimi dzieła zachowują swoje walory kolorystyczne przez bardzo długi czas.
Wskazówki i porady
Warto abyśmy spróbowali dostosować technikę pastelową do naszych wymagań. Różnica pomiędzy pastelami suchymi, a olejnymi jest bardzo duża. Powinniśmy eksperymentować z różną gramaturą i fakturą podłoża. Polecamy jednak użyć podkład wysokiej jakości jak papier pastelmat z francuskiej firmy Clairefontaine, który jest unikalnym podkładem; doskonale utrzymuje pigmenty, zachowuje wyjątkową gładkość, pozwala na nakładanie wielu warstw, uniwersalny, pozostaje wodoodporny nie tracąc swoich właściwości, dostępny w 14 kolorach i różnych formatach.